رک اتاق سرور از مهم ترین تجهیزات زیر ساخت شبکههای کامپیوتری می باشد. با توجه به نوع رک اتاق سرور ، علاوه بر محفاظت از سرورها، جهت تهویه مناسب و جلوگیری از صدمات فیزیکی نظیر ضربه و فشار استفاده شده و در نهایت منجر به بهبود کارایی سرورها خواهد شد.
واحد اندازه گیری رک اتاق سرور یونیت (Unit) می باشد که هر یونیت تقریباً معادل 5 سانتی متر است. بازه استاندارد مربوط به اندازه انواع رک ها معمولاً بین 4 تا 47 یونیت بوده و عرض استاندارد آن ها 19 اینچ است؛ اما نمونه هایی با عرض های غیر از 19 اینچ نیز در بازار یافت می شوند. در حقیقت رک های شبکه در دو نوع دیواری و ایستاده تولید می شوند. عمق رک اتاق سرور نیز دارای یک شاخص مهم است که معمولاً در انواع قفسه ها میان ۳۵ تا ۱۰۰ سانتی متر متغیر می باشد.
انواع رک اتاق سرور : رک ایستاده و رک دیواری
انواع رک بر حسب نوع نصب به دو گروه اصلی رک دیواری و رک ایستاده تقسیم می شوند. در ادامه با تک دیتا همراه باشید تا به بررسی هر یک از انواع رک ها بپردازیم.

رک دیواری
این نوع از رک اتاق سرور ، قابلیت نصب بر روی دیوار را دارند و عمدتا در شبکه های کوچک، خانگی و در بخشی از شبکه های بزرگ بکار می روند. بخش جلویی بیشتر مدل های رک دارای یک درب شیشه می باشد که برای رک اتاق سرور ، از شیشه های نشکن استفاده شده است.
رک ها همچنین دارای یک قفل برای اطمینان از امنیت فیزیکی می باشند و بخش فلزی پشت رک نیز برای سهولت در اتصال به دیوار قرار داده شده است. بدنه نیز از جنس فلز می باشد و در قسمت بالا و پایین سوراخ هایی برای ورود و خروج کابل های شبکه و برق قرار دارد.
به طور کلی جنس رک اتاق سرور از فلز است و این فلز در بیشتر موارد، از آلومینیوم با پوشش رنگی می باشد. قسمت های بالا و پایین و اطراف رک نیز دارای بخشی برای تهویه و ورود و خروج هوا می باشد.
رک اتاق سرور دیواری معمولا در اندازه های 4،6،9،12 و 15 یونیت ساخته و به بازار عرضه می شوند. عمق آنها نیز متفاوت بوده و می تواند ۳۵ ، ۴۵ یا 60 سانتی متر باشد البته گاهی عمق رک های ایستاده کمی بیشتر نیز می باشد.
برخی رک ها مانند رک های ۹ یونیت از تنوع بیشتری برخوردارند و پنل های بغل برخی از آن ها کاملا باز می شود تا امکان دسترسی بهتری فراهم شود. انواع دیگر از رک نیز امکان چرخش تا ۱۰۰ درجه را داشته و امکان دسترسی آسان کاربر به پشت رک را فراهم می آورد. امکان نصب پاور یونیت های ۳ و ۴ پورت و فن ۱۲ سانتی متری نیز بر روی نوع دیواری آنها وجود دارد.

رک های ایستاده
رک اتاق سرور ایستاده معمولا دارای ابعاد بزرگتری هستند و در شبکه هایی با وسعت بزرگ استفاده می شوند. قالب ظاهری این رک ها معمولا دارای چرخ برای جابجایی می باشند و امکان نصب فن تا ۴ عدد نیز در آنها وجود دارد. در قسمت جلو درب رک ها از جنس فلز یا شیشه می باشند و برخی از آنها در قسمت عقب نیز دارای درب برای دسترسی به کابل های شبکه و کابلهای برق می باشند. رک های ایستاده، انواع پچ پنل، سوئیچ، سرور، یو پی اس و سایر قطعات رکمونت 19 اینچی را برای مدیریت آسان تر یک جا جمع می کند.
رک اتاق سرور ایستاده به صورت ماژولار می باشد و می توان قطعات رک را به صورت مجزا خریداری و در سایت مربوطه اسمبل کرد. رک های ایستاده معمولا در اندازه های 16,17,21,22,27,32,35,42 و 45 یونیت ساخته می شوند و عمق آنها نیز 60 ,80 و 100 سانتی متر هستند.
پاور ماژول های 8 پورت و 9 پورت افقی نیز می توانند درون این رک ها نصب شود و نسبت به ارتفاع رک می توان پاور ماژول های عمودی نیز نصب کرد.
انواع رک ایستاده
- رک های شبکه و مخابراتی که تجهیزات مخابرات و شبکه داخل آن جا داده می شوند.
- رک اتاق سرور که داخل آن سرورها قرار می گیرد و باید تحمل وزن بالا را داشته باشند.
- رک دیتاسنتر با توان تحمل وزن بالا که به صورت مجموعه ای در یک اتاق کنار هم قرار می گیرند و امنیت بالایی دارند.

اجزای رک های دیواری و ایستاده
انواع رک ها دارای اجزای مهمی هستند که وجود آن ها ضروری بوده و باید با کیفیت بالا و بازدهی بالا باشند.
طبقه ثابت رک
برای نصب انواع تجهیزات مانند سوئیچ، دستگاه NVR با DVR و سایر تجهیزات
درون رک معمولا از طبقه ثابت استفاده می شود. طبقه های ثابت رک به سه نوع یک یونیت، ۲ یونیت و تخت تقسیم می شوند.
طبقه های یک یونیت تنها در ناحیه جلویی رک اتاق سرور برای قرارگیری تجهیزات سبک در آن استفاده می شوند. طبقه های ۲ یونیتی تنها برای قرار دادن تجهیزات با وزن متوسط استفاده میشوند. علاوه بر این بر روی طبقه های تخت ثابت که به چهار طرف رک پیچ می شوند، می توانید تجهیزاتی با وزن سنگین نظیر سرورهای تاور، مانیتور، یو پی اس و غیره را قرار داد.
سینی متحرک
جهت نصب تجهیزات سبک تر از جمله ماوس، کیبورد و سایر ابزارهایی که کاربر به شکل مداوم از آنها استفاده می کند، سینی های متحرک که امکان باز و بسته شدن دارند پیشنهاد مناسبی می باشد. سینی متحرک مانند یک کشو عمل کرده و کاربر با توجه به نیاز خود می تواند آن را بیرون کشیده و با تجهیزات درون رک کار کند.
سنسور حرارت سنج
این سنسور قابلیت اندازه گیری دمای کلی رک اتاق سرور که از گرمای تجهیزات داخل آن گرم شده است را داشته و بر روی نمایشگر دیجیتالی خود نمایش می دهد. علاوه بر این حرارت سنج ها دارای حافظه بوده و در صورت رسیدن دما به مقدار تعیین شده، فن ها را به صورت اتوماتیک روشن می کند تا دمای تجهیزات کاهش یابد.
پاور ماژول یا PDU
استفاده از PDU ها امری ضروری در جهت مدیریت ظرفیت برق مصرفی تجهیزات رک می باشد. عمل توزیع برق در رک اتاق سرور توسط ترمینال برق یا PDU انجام می شود و تنها کابل برقی که باید از رک خارج شود کابل پاور ماژول است. این دستگاه دارای یک ورودی برق می باشد که هر ورودی قابلیت اتصال برق 220 واتی 50Hz را دارا می باشد. استفاده از LED های نمایشگر در این دستگاه، فعال بودن هر خروجی را به طور مجزا و مشخص بودن تغذیهی آنها از طریق هر یک از ورودیها را نمایش می دهند.
نگهدارنده کابل یا پچ پنل
نگهدارنده کابل یک یونیت فلزی، جهت قرار گرفتن در داخل رک بین پنل و سوئیچ شبکه است. باید بدانید که با استفاده از نگهدارنده کابل ، از افتادن پچ کوردها بر روی سایر تجهیزات درون رک جلوگیری کرده و نظم بیشتری به رک می بخشید. پچ پنل از تعدادی پورت برای اتصال و مدیریت کابل های مسی و فیبرنوری تشکیل شده است. یکی از مهم ترین ویژگی پچ پنل ها ماژولار بودن آنها است. ماژولار بودن این امکان را فراهم می آورد تا از کیستون های مختلف در پچ پنل استفاده شود و در صورت خرابی یکی از کیستون ها نیاز به تعویض کل پچ پنل نباشد و فقط کیستون خراب تعویض شود.
بلنک پنل
بلنک پنل قطعه ای فلزی با طول 19 اینچ و در 4 ارتفاع یا عرض 1 یونیت ، 2 یونیت ، 3 یونیت و 4 یونیت می باشد. به کمک بلنک پنل می توانید فضاهای خالی میان تجهیزات در رک ها را پر کرده و زیبایی نمای رک را ارتقا داد. همچنین از آنها می توان به جهت جلوگیری از دسترسی به تجهیزات حساس نصب شده در داخل رک اتاق سرور جهت ایمنی بیشتر نیز استفاده کرد.
فن رک
سرورها، روترها، سوییچ ها، UPS و دیگر تجهیزات داخل رک ها پس از مدتی فعالیت گرمای بسیار بالایی تولید میکنند و اگر تهویه و سردسازی تجهیزات درون رک به خوبی انجام نشود، باعث آسیب جبران ناپذیری برای تجهیزات از لحاظ سخت افزاری می شود. عدم توجه به این موضوع نیز از نظر نرم افزاری منجر به هنگ کردن تجهیزات داخل رک اتاق سرور وعملکرد نادرست تجهیزات داخل آن می شود.
کاربران می توانند با نصب فن مخصوص رک شبکه در قسمت های مختلف آن، هوای درون رک شبکه را همواره در دمای مناسبی نگه دارند. معمولا فن ها را بر روی سقف یا کف رک نصب می کنند و در صورتی که بخواهیم فن را در قسمت های دیگری نصب کنیم می توانیم از فن یونیت استفاده کنیم.
پیچ و مهره و چرخهای رک
از پیچ و مهره معمولا برای بستن تجهیزات در داخل رک استفاده می شود و چرخ رک نیز از تجهیزات مهم در رک های ایستاده می باشد. در هر رک ایستاده 4 چرخ برای جابجایی و حرکت راحت تر وجود دارد و چرخ های جلو معمولا دارای استوپ نگهدارنده برای ثابت کردن رک هستند.
لایت پنل
لایت پنل یا پانل نوری معمولا در بالای رک اتاق سرور جهت نوردهی بر روی تجهیزات نصب می شود. این قطعه دارای یک عدد لامپ فلورسنت 18 وات به طول 40 سانتی متر است و قابل نصب در رک های ایستاده و دیواری است.
قفل رک
قفل رک به مرتب بودن، دور از دسترس بودن تجهیزات شبکه و محدود کردن دسترسی های غیر مجاز افراد به داخل رک کمک شایانی می کند. قفل رک معمولا در دو نوع مختلف می باشد که از آن می توان به قفل سوئیچی درب رک و قفل ریتال رک اشاره کرد.
قفل سوئیچی درب رک اتاق سرور
درب رک جهت حفظ امنیت فیزیکی تجهیزات نصب شده در داخل رک، از طریق قفل نمودن درب های پشت، جلو و بغل مورد استفاده قرار می گیرد. محل قرارگیری قفل سوئیچی، عموما بر روی حفره های تعبیه شده ای می باشد که شرکت تولید کننده رک، بر روی شیشه، فریم دور شیشه یا بدنه رک ها قرار می دهد.
قفل ریتال درب رک اتاق سرور
این نوع قفل بر روی درب رک های ایستاده نصب شده و جهت نصب آن، شیشه رک برای این منظور باید در محل قفل برش خاصی بخورد. در مجموع قفل ریتال محکم و با کیفیتی بوده و بسیار بهتر از قفل های شیشه ای معمولی عمل می کند.
مشخصات رک استاندارد
1) داشتن قفل امنیتی مناسپ
2) ورودی و خروجی کابلهای از بالا و پایین رک
3) مجهز بودن به پایه و چرخ در رکهای ایستاده
4) فاصله 19 اینچ در ریلها مطابق با استاندارد کامپیوتری، مخابراتی
5) داشتن سیستم تهویه که معمولان با فن در قسمت بالای رک انجام می شود













۳ نظرات
ممنون پست مفیدی بود
خواهش میکنم .خوشحالم که خوشتون اومد
ممنون اطلاعات خوبی بود